مقدمه

به نظر می رسد در اماكن تجاری در بسیاری از شغلها محل كار برای شخص اهمیت زیادی دارد. به این صورت كه وقتی شخصی مغازه ای باز می كند بعد از یك مدت اعتباری  پیدا می كند ، مشتریهایی پیدا می كند،حق سرقفلی ناظر به همین حالت است یعنی حقی كه برای صاحب مغازه در رابطه با مشتریها و محل پیدا می شود. زیرا اگر مستأجر محل كارش را تغییر دهد مشتریهای خود را از دست می دهد و مجدداً باید از صفر شروع كند .

سر قفلی مفهومی متمایز از حق كسب و پیشه و تجارت است و آنچه در قانون روابط مؤجر و مستأجر مورد بحث قرار گرفته حق كسب و پیشه و تجارت است نه سر قفلی. با توجه به اینكه فقها درمورد خلاف شرع بودن این نهاد حقوقی حكمی نداده اند و قانونگذار بعد از انقلاب این پدیده پذیرفته و اغلب محاكم حتی دیوان عالی كشور هم حق كسب و پیشه و تجارت را مورد حكم قرار داده اند و در عرف تجّار هم این مسئله پذیرفته است در اعتبار حق كسب و پیشه و تجارت تردیدی نیست .

چكیده

با توجه به اهمیتی كه امروزه حق سرقفلی در املاك تجاری پیدا كرده است در این  تحقیق و مورد بررسی قرارمی گیرد. این تحقیق به چهار فصل تقسیم می شود كه در آن عناوین ذیل بررسی می شود .

در فصل اول تعریف سر قفلی و حق كسب و پیشه  و تجارت  و تفاوت این دو با هم مطرح شده است فصل دوم ماهیت حقوقی و فقهی حق سر قفلی  را مورد بررسی  قرار داده و سیر تاریخی آن و آرای چند تن از فقها را در مورد سرقفلی بیان می كند. فصل سوم به بیان احكام سر قفلی و حق كسب و پیشه و تجارت می پردازد و در آن به نكاتی در مورد حق سر قفلی اشاره شده  فصل چهارم دعاوی مربوط به حق سرقفلی و حق كسب وپ یشه را بیان می كند و موارد اسقاط حق سر قفلی و موارد پرداخت سر قفلی را بیان می كند و در نهایت گزارش كارگاه حقوقی در مورد حق سر قفلی بیان شده ...

فهرست مطالب

فصل اول كلیات 1

گفتاراول : تعریف سرقفلی 1

گفتار دوم: تعریف حق كسب وپیشه وتجارت 4

گفتار سوم: تفاوت حق سرقفلی با حق كسبه وپیشه وتجارت  6

فصل دوم : بررسی ماهیت حقوقی وفقهی سرقفلی  7

گفتاراول: سوابق تاریخی

بند اول: قانون تعدیل مال الاجاره مصوب 1317 8

بند دوم : قانون سال 1339 9

بند سوم : قانون  روابط مؤجرومستأجر سال 1356 9

بندچهارم: قاون روابط مؤجرومستأجر سال1362 9

بندپنجم : قانون روابط مؤجر ومستأجر سال 1365

بندششم: قانون  روابط مؤجر ومستأجر سال 1376

گفتار دوم : وضعیت سر قفلی وحق كسب وپیشه وتجارت ازنظر فقهی 

بند اول: نظریات امام خمینی  11

بند دوم نظریات حضرت آیت الله خویی (ره) 12

بند سوم : نظرآیت  الله سید علی حسینی سیستانی  13

بند چهارم : نظرسید عبد الكریم موسوی اردبیلی

بند پنجم: نظیر میرزا جوادتبریزی

بند ششم: نظر سید مهدی موسوی شهری

فصل سوم : احكام سر قفلی وحق كسب وپیشه وتجارت 

گفتار اول : سر قفلی دررابطه مالك ومستأجر دست اول  ..

گفتار دوم: سر قفلی دررابطه مستأجر اول ومستأجردوم

گفتار سوم : مبلغ سرقفلی  16

گفتار چهارم: نكاتی درباب سرقفلی  17

فصل چهارم : دعاوی مربوط به سرقفلی وحق كسب وپیشه 

گفتار اول : موارد پرداخت كل سرقفلی به مستأجر

مبحث اول: تخلیه به لحاظ احداث بنا 

مبحث دوم: تخلیه به منظور احتیاج شخصی موجر

محبث سوم : تخلیه محل كسب برای سكونت 

گفتار دوم  : موردی كه نصف سر قفلی  اسقاط می شود (انقال به غیر )

گفتار سوم : موارد اسقاط حق سر قفلی 

مبحث اول : تخلیه به  لحاظ تعدی و نفریط

مبحث دوم : تخلیه به لحاظ تغییر شغل

مبحث سوم : تخلیه به لحاظ عدم پرداخت اجاره بها 

مبحث چهارم : تخلیه به لحاظ تخلف از شرط

گفتار چهارم : گزارش كارگاه حقوقی درمورد سر قفلی 

منابع و مأخذ